Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarımsal takviye ödemelerinden hibe takviyelerine kadar birçok mevzuya değindi. Yumaklı açıklamasında şu tabirleri kullandı: “31 kurum ve üniteyle merkez vilayet ve ilçe teşkilatlarımızla 160 bine yakın çalışma arkadaşımızla daima alanda olan bir bakanlığız. Bakanlık çalışanlarımız kimi vakit bir fabrikada üretim alanını kontrolünde kimi vakit üreticimizin tarlada yanında ya da sorunun tahlilini isteyen bir hayvancılık tesisinde üreticinin yanında.
Geride bırakmak üzere olduğumuz bu yıl içerisinde çeşitli disiplinlerle yürüttüğümüz bu çalışmaları özetlemeye çalışacağım. 2024 yılında tarımda tahminen de 40 yıldır konuşulan uygulamayı hayata geçirdik. Suyu merkez alarak verimli, kaliteli üretimi amaçlayan üretim planlamasına bu yıl başladık 13 stratejik eseri üretim planlaması kapsamına dahil ettik. Planlamaya uygun üretim yapanların ek dayanaklar almasını sağlayacağız.
Hayvancılıkta kanatlı eti, besi üretim alanları belirledik. Bu bölgelerde üretim yapanlara farklı avantajlar sağlanmış olacak. Su eserlerinde de avcılık ve yetiştiricilikte üretim planlaması başladı. Denizlerimizde yer alan eserlerde 400 bin tonluk kota getirdik.
İlk kez takviye fiyatlarını üretim periyotlarından evvel açıkladık, bunu üç yıllığına açıkladık. Bitkisel üretimde üreticilerimiz hangi ilçede hangi esere ne kadar dayanak alacağını bilecek ve ona nazaran üretimini yapmış olacak. Hayvancılıkta yeni destekleme modelimiz devreye girdi. 5 yıllık yol haritası belirledik. Gençler ve bayanlara birinci kere dayanaklar planladık. Aile işletmelerine de ek takviyeler vermeye başladı.
Hayvancılıkta üretimi geliştirme projesi ile Et ve Süt Kurum ile Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünü ortak projede buluşturduk. TİGEM’i damızlık merkezleri haline getiriyoruz.
Kırsal kalınma dayanakları, hibe takviyeleri başta olmak üzere odaklı, tam sonuç almaya yönelik, takip edilebilirliği olan projeleri desteklemeye devam edeceğiz. Kırsaldan kente göçüş konusunda da değerli bir olumlu tesire sahip olacak.
Bu dayanaklarda elbette ziraî üretimimiz belirli bir noktada nacak gitmemiz gereken alan, geliştirmemiz gereken alan ziraî sanayi kısmı.
Teknoloji yenileme ve modernizasyon ile ilgili verdiğimiz hibe dayanaklarla birlikte ükemizin taahhüt etmiş olduğu yeşil dönüşümün bütün ögelerine katkıda bulunmayı hedefliyoruz.
‘91 MİLYAR TL TAKVİYE ÖDEMESİ’
IPARD takviyeleri var. Yüzde 50’sini T.C.’nin karşıladığı, yüzde 50’sinin AB fonu takviyesini 81 vilayetimizde yaygınlaştırdık. Kredilerde yüzde 100’e varan faiz indirimi sağlanmış oldu. Son olarak 2024 yılı içerisinde üretim takviyelerinin toplam sayısı 91 milyar TL olarak gerçekleşmiş oldu.
Destek ödemeleriyle ilgili alanda üreticilerimizden “nerede ne ekersem ne kadar takviye alırım” sorularını sık duyuyorduk. Buna dair üreticilerimize büyük kolaylık sağlayacak yeni bir uygulamayı daha bugün prestijiyle hizmete alıyoruz.
Artık, çiftçimiz yalnızca bir tıkla, bitkisel üretim, hayvancılık ve su eserlerinde ne kadar takviye alacağını görmüş olacak. Çiftçilerimiz destekhesaplama.tarimorman.gov.tr adresine girecek.
Bitkisel üretimde; yer, eser, sulama durumu ve alan bilgisini girerek ne kadar dayanak alabileceğini kolay formda hesaplayacak.
‘TARIMCEBİMDE UYGULAMASI ÜRETİCİLERİMİZE İYİ OLSUN’
Aynı formda hayvancılık ve balıkçılıkta da gerekli bilgileri girerek, ne kadar dayanak alabileceğini görebilecek. Tarımcebimde’ye de entegre edeceğimiz bu yeni uygulamamız çiftçilerimize, üreticilerimize iyi olsun.
ORGANİZE TARIM BÖLGELERİ HAKKINDA
Uygun maliyetle tarım yapmak ve buna dayalı sanayimizi destekleyip geliştirmek üzere Organize Tarım Bölgeleri kuruyoruz. Şu ana kadar 14 OTB’mizin altyapı inşaatlarını tamamlayıp yatırımcıların hizmetine sunduk. Bunların 11’inde üretim başladı. 2024 yılında Elazığ Cevizdere ve Malatya Yazıhan OTB’lerimizi tamamladık ve yatırımcılarımızın hizmetine sunduk.
Bir karış bile toprağımızın boş kalmasına tahammülümüz yok dedik. Ve 2 yıl üst üste işlenmeyen tarım yerlerimizin ziraî emelli kiraya verilmesi için çalışmalarımıza bu yıl içinde başladık.
‘10.5 MİLYAR TL PRİM DAYANAĞI SAĞLADIK’
Tarım Sigortaları Havuzu TARSİM kapsamında, devlet olarak 10,5 milyar lira prim takviyesi sağladık ve üreticilerimize 12 milyar lira hasar tazminatı ödedik. Pancar üreticilerimizin yıllardır hasretle beklediği, birinci yerli ve ulusal pancar tohumu çeşitlerimiz “Türkşeker 2023” ve “Türkşeker 2053”ün hasadını yaptık. Geçmişin mirasını, günümüzün teknolojisiyle buluşturduk. AR-GE faaliyetlerimiz kapsamında, bahçe bitkilerinde 20 yeni çeşidi, tarla bitkilerinde ise 51 yeni çeşidi tescil ederek Türk tarımına kazandırdık.
Gelenekten geleceğe bir emanet olarak gördüğümüz tohumlarımızı koruyor, onlara gözümüz üzere bakıyoruz. Bu kapsamda tohum gen bankalarımızda tam 121.515 tohumu koruma ediyoruz.
‘374 BİNDEN FAZLA BALON BALIĞINI AVLATTIK’
Denizlerde kaçak avcılığın önlenmesi için kontrollerimiz artarak sürüyor. Bu kapsamda bu yıl 181 bin kontrol yaptık. İstilacı bir cins olan 374 binden fazla balon balığını avlatarak hem balıkçılarımızı destekledik hem denizlerimizdeki biyoçeşitliliği koruduk.
‘577 SULAMA TESİSİNİ HİZMETE ALDIK’
Tarımsal sulama, içme suyu ve güç üretimi emelli SU yatırımlarımıza devam ettik. 115 milyar TL yatırımla 577 su ve sulama tesisini hizmete aldık. Zelzele vilayetlerimizde barajlarımızın ve sulama tesislerimizin yenilenmesi çalışmalarımız aralıksız devam ediyor. Zelzele konutlarının içme ve kullanma suyu teminine yönelik 15,5 milyar lira harcama yaptık. 2 yıl içinde 30 milyar liralık daha yatırım yapacağız. Taşkınlara karşı ülke genelinde erken ihtar sistemlerini yaygınlaştırdık. Taşkın Erken İkaz Sisteminde 322 olan sayıyı 533’e çıkardık.
TAKLİT VE TAĞŞİŞ YAPILAN ESERLER HAKKINDA
Bu yıl 1.3 milyon kontrol gerçekleştirdik. 1.4 milyar TL’ye yakın para cezası uyguladık. 570 adet eserde uygunsuzluk tespit edip savcılığa kabahat duyurusunda bulunduk. Açıklanmış olan bilgilerin eser içerisinde yer alıp almamasına bağlı olarak taklit, hile eserleri, firma ve marka isimlerini anlık yayınladığımız sistemi devreye aldık.
Sağlığı tehlikeye düşüren ve taklit-hileli eserleri firma ve marka ismiyle anlık olarak yayınladığımız yeni bir sistemi uygulamaya aldık. Besin işletmelerinde karekod uygulamasını başlattık. Artık vatandaşlarımız cep telefonlarından karekod okutarak besin üretimi ve satışı yapan işletmeler ile toplu tüketim yerlerinde Bakanlığımızın kontrol bilgilerine ulaşabiliyor.
AB’DEN GERİ DÖNEN ESERLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA
AB’den geri dönen eserlere uygulanan resmi denetimde yapılan değişiklikle, geri dönen eserlerin iç gümrüklere direkt geçişine müsaade vermiyoruz. Uygunsuz eserleri ülke girişine müsaade vermeden imha ediyoruz.
Pestisit kontrollerimizi artırdık. Hasat öncesi üretim alanlarında, hasat sonrası besin işletmelerinde ve ihracat öncesinde tüm besin zincirinde, son 3 yılda 250 bin numune aldık. Kontrollerde olumsuzluk tespit edilenleri imha ediyoruz.
Akdeniz meyve sineği ve istilacı kahverengi kokarcaya karşı oluşturduğumuz aksiyon planlarını uygulamaya aldık.
‘VETERİNER YOL DENETİM İSTASYONLARI AÇTIK’
Vatandaşımızın sağlıklı ete ulaşması önceliklerimizden biri. Hayvan hastalıklarının önlenmesi için Erzurum, Elazığ, Ankara ve Kayseri’de Veteriner Yol Denetim İstasyonları açtık.
‘ŞAP HASTALIĞI HADİSE SAYISINI YÜZDE 85 AZALTTIK’
Şap hastalığı olay sayısını yüzde 85 azalttık.
SAHTE ALKOL HAKKINDA
Sahte alkol nedeniyle yaşanan kayıpları ve kayıt dışılığı önlemek için alkol ticaretini elektronik takip sistemi ile takip ediyoruz. Bu kapsamda 18 etil alkol üretim tesisi ile 15 suma üretim tesisine teknik aygıtlar yerleştirdik.
‘KORUMA ALANLARIMIZ 70 MİLYON ZİYARETÇİ AĞIRLADI’
Anadolu topraklarının biyoçeşitliliğini ve doğal hayatını koruyor, geliştiriyoruz. 2024 yılında 2 ulusal park, 3 tabiat parkı, 1 tabiat anıtı ve 7 mahalli kıymeti haiz sulak alan ilan ettik. 2024 yılında korunan alanlarımız yaklaşık 70 milyon ziyaretçi ağırladı.
‘2025 YILINDA 135 MİLYAR LİRA DAYANAK ÖDEMESİ YAPACAĞIZ’
Üretim planlamasından kontratlı tarımın yaygınlaştırılmasına, işlenmeyen tarım yerlerinin etkinleştirilmesinden tarım sayımına kadar; ihtilal niteliğinde yaptığımız düzenlemelerle; 2024 yılı Türk tarımı için adeta bir milattır.
Bu yeni düzenlemelerin alana yansımasını 2025 yılından itibaren görmeye başlayacağız.
2025 yılında üreticilerimize dayanaklarımızı artırarak sürdüreceğiz ve 135 milyar lira destekleme ödemesi yapacağız.